ഇറാനിലെ എവിന്‍ ജയിലില്‍ ഞായറാഴ്ച രാത്രി ഉണ്ടായ തീപിടുത്തത്തിന്റെ ദൃശ്യങ്ങള്‍ അധികൃതര്‍ പുറത്തുവിട്ടു. എട്ട് തടവുകാര്‍ കൊല്ലപ്പെട്ട സംഭവത്തിന്റെ ദൃശ്യങ്ങള്‍ അധികൃതര്‍ പുറത്തുവിട്ടത് അന്താരാഷ്ട്ര സമ്മര്‍ദ്ദങ്ങള്‍ക്കിടയില്‍ സര്‍ക്കാരിന്റെ മുഖം രക്ഷിക്കാനുള്ള ശ്രമമായാണ് കരുതപ്പെടുന്നത്.
കഴിഞ്ഞ വാരാന്ത്യത്തില്‍ ജയിലില്‍ നടന്ന അക്രമത്തിന്റെ സിസിടിവി ദൃശ്യങ്ങള്‍ ഉള്‍പ്പെടെ പുറത്തുവിട്ടെങ്കിലും തടങ്കല്‍ കേന്ദ്രത്തില്‍ തീപിടിത്തമുണ്ടായ രാത്രി എന്താണ് സംഭവിച്ചതെന്നതിന്റെ ദുരൂഹത വര്‍ധിപ്പിക്കുക മാത്രമാണ് അത് ചെയ്തത്. കഴിഞ്ഞ അഞ്ചാഴ്ചയായി രാജ്യത്തെ നടുക്കിയ പ്രകടനങ്ങളില്‍ നിന്നുള്ള പ്രതിഷേധക്കാര്‍ ഉള്‍പ്പെടെയുള്ള രാഷ്ട്രീയ തടവുകാരെ തടവിലാക്കിയിരിക്കുന്ന ഇടമാണ് എവിന്‍ ജയില്‍.
രാജ്യത്തെ കര്‍ശനമായ ഇസ്ലാമിക വസ്ത്രധാരണ രീതികള്‍ പാലിച്ചില്ലെന്ന് ആരോപിച്ച് പോലീസ് കസ്റ്റഡിയിലെടുത്ത മഹ്സ അമിനി എന്ന 22 വയസ്സുകാരി സെപ്തംബര്‍ 16-ന് മരിച്ചതിനുശേഷമാണ് രാജ്യത്ത് അശാന്തി തുടങ്ങിയത്. അന്ന് മുതല്‍ പ്രതിഷേധക്കാരായ ആയിരക്കണക്കിനാളുകള്‍ അടിച്ചമര്‍ത്തപ്പെട്ടതായി മനുഷ്യാവകാശ ഗ്രൂപ്പുകള്‍ കണക്കാക്കുന്നു.
സാമ്പത്തിക കുറ്റകൃത്യങ്ങളില്‍ ശിക്ഷിക്കപ്പെട്ട തടവുകാര്‍ രക്ഷപ്പെടാന്‍ ശ്രമിച്ചതിനെ തുടര്‍ന്നാണ് ജയിലില്‍ കലാപം പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടതെന്ന് പേര് വെളിപ്പെടുത്താത്ത ഒരു ഉന്നത ജയില്‍ ഗാര്‍ഡ് വെളിപ്പെടുത്തുന്ന അഭിമുഖം ഇറാന്റെ സര്‍ക്കാരിന്റെ വാര്‍ത്താ ഏജന്‍സി സംപ്രേഷണം ചെയ്തു. എന്നാല്‍, പുറത്തുവന്ന സിസിടിവി ദൃശ്യങ്ങളില്‍ അശാന്തിയോ അക്രമമോ ദൃശ്യമല്ല. സെല്ലുകളുടെ മുന്നിലൂടെ ഓടിയെത്തുന്ന തടവുകാരുടെ കൂട്ടത്തെ ദൃശ്യങ്ങള്‍ കാണിക്കുന്നുണ്ട്. വാര്‍ഡില്‍ പുക നിറയുകയും സൈറണ്‍ മുഴങ്ങുകയും ചെയ്യുമ്പോള്‍ അന്തേവാസികള്‍ പരിഭ്രാന്തരാകുന്നതും ദൃശ്യങ്ങളിലുണ്ട്. ഒരു തടവുകാരന്‍ അഗ്‌നിശമന ഉപകരണം ഉപയോഗിച്ച് സെല്‍ ലോക്ക് തകര്‍ക്കാന്‍ ശ്രമിക്കുന്നു. മറ്റൊരാള്‍ മോപ്പ് ഉപയോഗിച്ച് ശ്രമിക്കുന്നതായും വേറൊരാള്‍ സിസിടിവി ക്യാമറ തകര്‍ക്കാന്‍ ശ്രമിക്കുന്നതായും ദൃശ്യങ്ങളില്‍ കാണാം. വീഡിയോ ദൃശ്യങ്ങള്‍ സംഭവത്തിന്റെ ദുരൂഹത വര്‍ധിപ്പിക്കുക മാത്രമാണ് ചെയ്തത്.
ചില തടവുകാരാണ് അശാന്തിക്ക് കാരണമായതെന്ന് ജയില്‍ ഉദ്യോഗസ്ഥരും പറഞ്ഞു. തടവുകാര്‍ ജയിലിലെ തയ്യല്‍ വര്‍ക്ക് ഷോപ്പിന് തീയിട്ടതായും അവര്‍ അവകാശപ്പെട്ടു. എന്നാല്‍ സോഷ്യല്‍ മീഡിയയില്‍ പ്രചരിക്കുന്ന നിരവധി വീഡിയോകളില്‍ വെടിയൊച്ചകളും സ്ഫോടനങ്ങളും പ്രതിഷേധ മുദ്രാവാക്യങ്ങളും കേള്‍ക്കാം.
ഇറാന്റെ രാജ്യവ്യാപകമായ പ്രതിഷേധങ്ങള്‍ ആദ്യം കേന്ദ്രീകരിച്ചത് സ്ത്രീകള്‍ക്ക് വേണ്ടിയാണെങ്കിലും രാജ്യത്തെ ഭരിക്കുന്ന പുരോഹിതന്മാര്‍ക്കുള്ള ഏറ്റവും വലിയ വെല്ലുവിളിയായി അത് രൂപാന്തരപ്പെട്ടു. പ്രതിഷേധക്കാര്‍ പലതവണ പോലീസുമായി ഏറ്റുമുട്ടുകയും ഇസ്ലാമിക് റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ തന്നെ തകര്‍ച്ചയ്ക്ക് ആഹ്വാനം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ഓരോ തവണയും പ്രതിഷേധങ്ങള്‍ പിരിച്ചുവിടാന്‍ സുരക്ഷാ സേന തത്സമയ വെടിമരുന്നും കണ്ണീര്‍ വാതകവും പ്രയോഗിച്ചു. 200-ലധികം ആളുകള്‍ കൊല്ലപ്പെട്ടു.
തെഹ്റാന്‍ രാഷ്ട്രീയ തടവുകാരെ മോചിപ്പിക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ട് ഇറാന്റെ ആണവോര്‍ജ്ജ സംഘടനയുടെ വെബ്‌സൈറ്റിനെതിരായും ആക്രമണമുണ്ടായി. ഹാക്ക് ചെയ്തതിന് പിന്നില്‍ ഏത് വിദേശ രാജ്യമാണെന്ന് ഇറാന്‍ വ്യക്തമാക്കിയിട്ടില്ല. എന്നാല്‍ രാജ്യത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളെ തകരാറിലാക്കിയ സൈബര്‍ ആക്രമണങ്ങള്‍ക്ക് മുമ്പ് അമേരിക്കയെയും ഇസ്രായേലിനെയും ഇറാന്‍ കുറ്റപ്പെടുത്തിയിരുന്നു.
അതേസമയം, വിദ്യാര്‍ത്ഥി പ്രതിഷേധക്കാരെ സര്‍ക്കാര്‍ അടിച്ചമര്‍ത്തുന്നതില്‍ പ്രതിഷേധിച്ച് രാജ്യത്തുടനീളമുള്ള ഒന്നിലധികം സ്‌കൂളുകളിലെ സിറ്റ്-ഇന്‍ ക്ലാസുകള്‍ റദ്ദാക്കിയതായി ഇറാനിലെ പ്രമുഖ അധ്യാപക സംഘടന റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്തു. കുര്‍ദിഷ് നഗരങ്ങളായ സാനന്ദജ്, മാരിവാന്‍, കെര്‍മാന്‍ഷാ, സഖേസ് എന്നിവിടങ്ങളിലും പടിഞ്ഞാറന്‍ അസര്‍ബൈജാന്‍, പര്‍വതപ്രദേശങ്ങളായ ഹമദാന്‍ പ്രവിശ്യകളിലും ക്ലാസ് മുറികളില്‍ പഠിപ്പിക്കുന്നതിനുപകരം ‘സ്ത്രീ, ജീവിതം, സ്വാതന്ത്ര്യം’ എന്നെഴുതിയ പ്രതിഷേധ ബോര്‍ഡുകള്‍ പിടിച്ചിരിക്കുന്ന അധ്യാപകരുടെ ഫോട്ടോകളും യൂണിയന്‍ പങ്കിട്ടു. രാജ്യത്തുടനീളമുള്ള സര്‍വ്വകലാശാലകളിലും പ്രകടനങ്ങള്‍ തുടരുകയാണ്. ടെഹ്റാനിലെ പ്രശസ്തമായ ശരീഫ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് ടെക്നോളജിയില്‍, ഈ മാസം ആദ്യം സുരക്ഷാ സേനയുടെ മണിക്കൂറുകളോളം നീണ്ട ഉപരോധം ഡസന്‍ കണക്കിന് വിദ്യാര്‍ത്ഥികളെ അറസ്റ്റുചെയ്യുന്നതിലാണ് അവസാനിച്ചത്.
